काठमाडौं। अहिले अफगानिस्तानको राजधानी काबुललाई तालिबानले नियन्त्रण गरेको छ। नियन्त्रण गरेको १०० दिनमा काबुलबाट प्रकाशन तथा प्रशारण हुँदै आएका २५७ सञ्चारमाध्यम बन्द भएको अफगानिस्तानमा सञ्चारमाध्यमको गतिविधि अनुगमन गर्न बनेको नवगठित संस्था नेहाद रसाना–ए–अफगानिस्तान (एनएआई) ले बुधबार जानकारी गराएको छ।
अगस्तमा तालिबानले काबुल कब्जा गरेपछि सञ्चारमाध्यममा पनि प्रतिबन्धका लगाएको कारण हाल कम्तीमा २५७ मिडिया आउटलेटहरू बन्द भएका उक्त संस्थाले जनाएको हो। त्यसैगरी अन्य सञ्चारमाध्यमले पनि अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताका लागि काम गर्न नसकिरहेको बताइएको छ।सञ्चारमाध्यम बन्द गर्दा मुद्रण, रेडियो र टिभी स्टेसनहरूमा काम गर्ने ७० प्रतिशतभन्दा बढी सञ्चार कर्मीहरूले रोजगारी गुमाएको टोलो न्युजले जानकारी गराएको छ। रोजगारी गुमाएका कर्मीहरूमध्ये धेरै विदेश पलायन भएका बताइएको छ।
अफगानिस्तानले सञ्चार माध्यमको सञ्चालनका लागि दुई सिद्धान्तहरूको सूची जारी गरेको छ। जसले देशमा सञ्चारमाध्यमको गतिविधिप्रति प्रतिबन्ध लगाएकोमा तालिवान नेतृत्वको सरकारप्रति सञ्चारमाध्यम तथा त्यहाँ कार्यरत पत्रकार तथा कर्मचारीले चासो व्यक्त गरेका छन्। टोलो न्युजले एक जना पत्रकारको भनाइ उद्धृत गर्दै लेखेको छ, “तालिवानहरूले (इस्लामिक इमिरेट) संवाददाताका लागि काम गर्ने भनेका थिए, तर हामी यसबाट सकारात्मक परिणाम आउने देख्दैनौं।”
अहिले सूचनाको पहुँच सीमित भएको कारण संवाददाताहरूलाई समस्या उत्पन्न भएका वरिष्ठ सञ्चारकर्मी अब्दुरकिब फयाजले बताएका छन्। त्यसैगरी सञ्चारमाध्यमलाई नियन्त्रण गर्न विभागीय मन्त्रालयले ल्याएको पछिल्लो नीतिले सञ्चारमाध्यमका गतिविधिमा प्रतिबन्धको चिन्ता बढाएको छ। तालिबान शासनको १०० दिनहरूमा अज्ञात सशस्त्र मानिसहरूको आक्रमण, विस्फोट, आत्महत्या र ट्राफिक घटनालगायत विभिन्न घटनाहरूमा ६ जना संवाददाताले ज्यान गुमाएका अफगान सञ्चार माध्यमले अध्ययन प्रतिवेदनलाई उल्लेख गदै लेखेका छन्।
पत्रकार जन अका हकीमीले सञ्चारमाध्यममा तालिवान नेतृत्वको कारण आएको समस्याको कारण अफगानिस्तानमा पछिल्ला केही महिना यता सञ्चारमाध्यमले आर्थिक समस्या झेलिरहेका बताएका छन्। साथै धेरै सञ्चारकर्मीले रोजगारी गुमाएर बसेका छन्।