काठमाडौं। पर्वतको दक्षिणी भेगका अधिकांश क्षेत्रहरू जोड्ने कुश्मा नगरपालिका–८ चुवा स्थित मोदी खोलामा रहेको मोटरेवल पुलको मर्मत कार्य सुरु भएको छ।
पुलमा गुडिरहेको अवस्थामा सवारीका टायर नै भ्वाङबाट पुलभित्र छिर्दा समेत पुलको मर्मतमा कसैको चासो नरहेपछि पर्वत जिल्लाको विकासका लागि सङ्घर्ष गरेका स्वर्गीय समाजसेवी अमृत प्रसाद जोशीको स्मृतिमा स्थापना भएको अमृत जोशी प्रतिष्ठानले पुलको मर्मत कार्य सुरु गरेको हो।
गण्डकी प्रदेश सरकारले आर्थिक वर्ष २०७९/८० को बजेटमा सोही प्रतिष्ठानको नाममा रहेको सार्वजनिक पार्क तथा पिकनिक स्पटको व्यवस्थापनको लागि २० लाख रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरेको थियो। तर प्रदेशका मन्त्रीहरूले आफू अनुकूलका प्रतिष्ठानहरूलाई मनलाग्दी बजेट विनियोजन गर्दै ट्रस्ट तथा प्रतिष्ठानहरूलाई बजेट विनियोजन गरेको भन्दै तीव्र आलोचना भयो।
प्रदेश सरकारका मन्त्रीहरूले भन्दा पहिले नै जोशी प्रतिष्ठानको बजेट सार्वजनिक जग्गामा प्रयोग हुने भए पनि आलोचना र विवादबीच आउने बजेट नलिने भन्दै मुख्यमन्त्रीलाई बजेट फिर्ता लिएर प्राथमिकताको क्षेत्रमा प्रयोग गर्न अनुरोध गरिएको थियो।
मन्त्रीहरूले आफू अनुकूल बजेट विनियोजन गर्दा पनि जीर्ण अवस्थामा रहेर गुडिरहेको गाडी नै मोदी नदीमा खस्न सक्ने अवस्थामा आइपुग्दा समेत पुलको मर्मत हुन नसक्दा प्रतिष्ठान आफैँले लगानी गरेर सवारी दुर्घटनाको जोखिम टार्नको लागि काम सुरु गरिएको प्रतिष्ठानका सचिव माधव पौडेलले बताए।
‘पुल छियाछिया अवस्थामा रहेको छ। यहाँका फलामे पाताहरू सबै उक्किएका छन्, नटहरू खुस्किएका छन्। गुडिरहेका सवारी कुन बेलामा मोदीमा पुग्ने हो ठेगान नै छैन,’ उनले भने, ‘प्रतिष्ठानको काम नै सामाजिक सेवा हो। अहिले आएको बजेटका बारेमा प्रतिष्ठानलाई बेकारमा जोडिएको छ। तीन जिल्लाका मान्छेले पिकनिक खाने पूजा गर्ने सार्वजनिक ठाउँमा रहेको पार्क व्यवस्थापनको काम प्रतिष्ठानले गरेको हो। व्यक्तिका लागि त्यो बजेट थिएन, तर मान्छेले कुरै नबुझी हल्ला गरिहाल्छन्।’
सचिव पौडेलका अनुसार प्रतिष्ठानले नै फलामका पाता, फलामका बिम, श्रमिक, ढुवानीलगायतको व्यवस्थापन गरेर पुलको मर्मत कार्य मङ्गलबारदेखि थालेको हो। कुश्मा नगरपालिकाको समन्वयमा भइरहेको काम सक्नका लागि कम्तीमा पनि एक हप्ता लाग्ने र त्यसका लागि पाँच लाख रुपैयाँ भन्दा बढी खर्च हुने उनले बताए। पुलका पातामा कसिएका नट र पाताहरू कमजोर रहेको पाइएकोले लागत थप बढ्न सक्ने छ।
स्रोत व्यवस्थापन गरेर पुलको टेण्डर हुने कुरा छ: नेता जोशी
नेपाली कांग्रेसका निवर्तमान केन्द्रीय सदस्य अर्जुन प्रसाद जोशी स्व. अमृत प्रसाद जोशीका छोरा हुन्।
सार्वजनिक स्थलका लागि विनियोजन भएको बजेटलाई प्रतिष्ठानको स्वार्थको लागि मात्र खर्च गर्न खोजिएको बुझाई बाहिर आएका कारण आफूले त्यो बजेट रोकेर प्राथमिकताको क्षेत्रमा लगाउन अनुरोध गरेको उनले बताए। पर्वतको उत्तर र दक्षिण क्षेत्रलाई जोड्ने महत्त्वपूर्ण रहेको दोबिल्ला पुल जीर्ण अवस्थामा पुग्दा पनि सम्बन्धित निकायको ध्यान नपुग्नु दुःखको कुरा भएको बताउँदै उनले पुलका लागि बजेट व्यवस्थापन गर्न प्रदेश सरकारसँग कुरा गरेको जानकारी दिए।
‘पुलका बारेमा प्रदेशमा बुझ्दा मर्मतको लागि टेन्डर भएको तर रकमको स्रोत सुनिश्चित नभएको भन्ने आयो। मैले तत्कालै भौतिक पूर्वाधार मन्त्री कुमार खड्कासँग कुरा गर्दा स्रोत खोजौँला भन्ने कुरा भएको छ,’ उनले भने, ‘सामाजिक विकास मन्त्री मेखलाल श्रेष्ठसँग कुरा गर्दा उहाँले आफ्नो ट्रस्टको लागि विनियोजित रकम मध्येबाट ५० लाख रुपैयाँ यस्तै काममा लगाउन मन्जुर हुनुभएको छ।’ पुलको लागि आवश्यक बजेटको व्यवस्थापन गर्ने कुरामा मुख्यमन्त्री कृष्णचन्द्र नेपाली पोखरेलसँग पनि कुरा भइरहेको नेता जोशीले बताए।
सरकारी प्रक्रिया अनुसार रकम निकासा, टेन्डर, लगायतका काम गर्दा केही समय लाग्ने तर पुलमा कति बेला दुर्घटना हुन्छ भन्ने जोखिम रहेकाले प्रतिष्ठानको तर्फबाट मर्मतको नेतृत्व गरिएको पनि उनको भनाई छ।
त्यस बारेमा कुश्मा नगरपालिकाका प्रमुख रामचन्द्र जोशी र वडाध्यक्षहरुसँग पनि सहकार्य गरिने उनले बताए। आफू निर्वाचनमा पराजित भएको भए पनि सरकारी निकायले काम नगरेको अवस्थामा परोपकारी कामको लागि अमृत जोशी स्मृति प्रतिष्ठानको तर्फबाट पुलको मर्मत गर्न तयार भएको जोशीको भनाई छ। थाहाखबरबाट