काठमाडौं। अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल सञ्चालनमा ल्याउन अघि नै साहसिक खेल प्याराग्लाइडिङका लागि ठाउँ सार्नुपर्ने देखिएपछि व्यवसायी चिन्तित छन्।
व्यवसायीहरु पोखरामा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल बन्नुपर्छ भन्ने आन्दोलनमा सक्रिय थिए। निर्माण पुरा हुने चरणमा पुगेका बेला उनीहरुको व्यवसाय त्यही विमानस्थलका कारण धरापमा परेको छ। नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण (क्यान) ले पोखराको क्षेत्रीय अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल आगामी जनवरीमा सञ्चालनमा ल्याउने तयारी गरेको छ।
त्यसका लागि प्याराग्लाइडिङलाई विकल्पको छनोट गरेर सार्न निर्देशन दिइएको छ। तर, व्यवसायीको माग पोखराको आकाशबाट विस्थापन नभई व्यवस्थापन हुनुपर्छ भन्ने छ।
‘प्याराग्लाइडिङ साहसिक पर्यटनको एउटा ब्राण्ड हो, पोखराको आकाशमा उड्न जति पर्यटक रमाउँछन् त्यो अन्यत्रबाट हुँदैन । तसर्थ यही कतै व्यवस्थापन गर्नुपर्छ,’ नेपाल हवाई खेलकुद संस्था (ना)का अध्यक्ष सुनिलबहादुर भट्टराईले भने, ‘हामी पोखरामा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल बन्ने भन्ने विषयमा जति उत्साहित थियौं, अहिले निर्माणसँगै आफ्नै व्यवसाय नै विस्थापित हुन्छ कि भन्ने चिन्ताले पिरोलिएका छौं।’
सरकारले चाह्यो भने समय छुट्याएर यही आकाशबाट उडाउन सक्ने र आफूहरुको पनि त्यही माग भएको उनले बताए। जहाज उडानको समय तालिकालाई ध्यान दिएर प्याराग्लाइडिङको लागि दुई घण्टा समय तोकेरै भए पनि सञ्चालन गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ।
नाका पूर्वअध्यक्ष योगेश भट्टराई प्याराग्लाइडिङको व्यवस्थापनमा सरकारले विशेष चासो दिनुपर्ने बताउँछन्। ुहामीलाई पूर्वाधार मात्र होइन पूर्वाधार निर्माणपछि आउने पर्यटक पनि चाहिएको हो जसले पोखरामा आनन्द लिन सकुन र उनीहरुको बसाई पनि लम्बियोस्,ु उनले भने।
पोखराको प्याराग्लाइडिङ उडान विश्वमै उत्कृष्ट तीनभित्र पर्ने र साहसिक पर्यटकको लागि उपयुक्त गन्तव्य भएको व्यवसायी बताउँछन्। विश्वका कतिपय देशमा जहाज उडानसँगै ‘एयर स्पोर्ट्स्’ गतिविधि हुने गरेकाले आधुनिक प्रविधिको प्रयोग गरेर ती देशमा भएका अभ्यासको अध्ययन गरेर अनुशरण गर्न सकिने व्यवसायीको भनाइ छ।
प्राधिकरणले अहिलेसम्म यस विषयमा विशेष चासो राखेर व्यवसायीको आवाजलाई सम्बोधन गर्नेतर्फ नलाग्नु दुःखद् भएको उनले गुनासो गरे। ‘अब कसरी जाने विकल्प के के हुन सक्छ ? विमानस्थलसँगै पोखराको आकाशमा प्याराग्लाइडिङ उडानको सम्भावना अध्ययनको रिपोर्ट के छ भन्नेबारेमा पनि स्पष्ट धारणा आएको छैन। उडान सम्भव छैन मात्र भनिएको छ,’ उनले प्राविधिक कुरा भएकाले व्यवस्थापन गर्नसके सम्भव हुने बताए।
निर्वतमान अध्यक्ष कृष्ण भण्डारी पोखराको आकाशबाट उडान हुनुपर्ने र त्यसको प्राविधिक व्यवस्थापनसँगै दिगो पर्यटनका लागि प्राधिकरणले सोच्नुपर्ने बताउँछन्। जहाजको ‘ओभर सुट मिस एप्रोज’ हुँदा त्यसलाई ‘राइट टर्न’ नगरी ‘लेफ्ट टर्न’ गर्यो भने प्याराग्लाइडिङ पनि हुने र जहाज उडानमा थप सुरक्षा हुने भएकाले प्राधिकरणले यसलाई अवलम्बन गरेर सञ्चालन गर्न उनको आग्रह छ ।
पोखरा पर्यटन परिषद्का अध्यक्ष गोपीबहादुर भट्टराई भइरहेका साहसिक उडानका गतिविधि रोकिँदा पर्यटकको पोखरा बसाई पनि घट्न सक्ने बताउँछन्। अहिले पोखरामा पर्यटकको बसाई अवधि औसत दुई दिन छ।
पोखराको आकाशमा सन् १९९६ देखि प्याराग्लाइडिङ उडान सुरु भएको हो। पहिलो पाइलट राजेश बमजन हुन्। सन् २००० देखि व्यावसायिक रुपमा प्याराग्लाइडिङ कम्पनी सञ्चालनमा आएका हुन्। अहिले पोखराका ६० कम्पनीमा करिब डेढ अर्बको लगानी छ । करिब दुई हजारले रोजगारी पाएका दाबी व्यवसायीको छ। यो व्यवसायमा करिब ३७५ पाइलट छन्। प्याराग्लाइडिङ फ्लाइङ स्कुल तीन, अल्ट्रालाइट कम्पनी चार र एउटा हटएयर बेलुन कम्पनी सञ्चालनमा छन्।
